Wszystko co ludzie robią, od prostych codziennych rzeczy do bardzo skomplikowanych aktywności, wymaga podejmowania decyzji. Decyzji na których kształt wpływają rozmaite bodźce, których często nawet nie jesteśmy świadomi. Tradycyjne teorie ekonomiczne zakładają, że nasze decyzje są wynikiem niemal komputerowej analizy kosztów i korzyści uwzględniającej preferencje i prawdopodobieństwa. Ludzie w trakcie podejmowania decyzji opierają się jednak na heurystykach, które redukują do prostych operacji złożone problemy decyzyjne. Zazwyczaj te heurystyki są pożyteczne, ale czasami prowadzą do poważnych i systematycznych błędów poznawczych. Ekonomia behawioralna wykorzystuje dokonania psychologii i ekonomii w celu zrozumienia ludzkich zachowań i procesów podejmowania decyzji w rzeczywistym świecie. Badania eksperymentalne dowiodły, że w wielu sytuacjach ludzie nie tylko podejmują błędne decyzje, ale również że są one systematyczne i przewidywalne.

Fundamentem ekonomii behawioralnej jest teoria dwóch systemów podejmowania decyzji w naszym umyśle. Systemu 1 działa autonomiczne: decyzje podejmowane są szybko, działa automatycznie w odpowiedzi na bodziec, nie wymaga świadomej uwagi ani wysiłku, może działać równolegle bez zakłócania procesów. System 2 jest relatywnie wolny, wymaga świadomego wysiłku, może prowadzić jeden proces na raz. Pomimo, że błędy poznawcze związane są z intuicyjną oceną dotyczą niepowodzenia obu systemów: Systemu 1, który wygenerował błąd oraz Systemu 2, który go nie wykrył i nie poprawił.

System 1

Intuicja

szybkie bez wysiłku
nieświadome
automatyczne
równoległe
skojarzeniowe
wolne uczenie
codzienne decyzje

System 2

Rozumowanie

szybkie wolne
wymagające wysiłku
świadome
kontrolowane
sekwencyjne
sterowane zasadami
elastyczne
złożone decyzje

Lekcje wyciągnięte z eksperymentów ekonomii behawioralnej mogą pomóc Tobie podejmować lepsze decyzje w życiu prywatnym i zawodowym oraz wytworzyć lepsze nawyki, które pomogą Ci prowadzić szczęśliwsze i zdrowsze życie. Poprzez połączenie wiedzy psychologicznej i ekonomicznej możesz dowiedzieć się dlaczego często nie działasz w swoim najlepszym interesie. Tą wiedzę możesz też wykorzystać w biznesie tworząc produkty i usługi, które lepiej będą odpowiadały na potrzeby klientów poprzez odpowiednie zaprojektowanie architektury decyzji.

CZEŚĆ, JESTEM ALEKSANDER

Na co dzień pracuję jako product owner w Santander Bank Polska, a naukowo interesuję się naukami behawioralnymi. Na tym blogu będę starał się opisywać prostym językiem dokonania przede wszystkim z obszaru ekonomii behawioralnej i ich wpływ na różne dziedziny życia. Moje zainteresowanie tą dziedziną pojawiło się w trakcie studiów na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu jako próba obrony przed zbytnim zmatematyzowaniem głównego nurtu ekonomii. Stopniowo poszerzałem swoją wiedzę w tym obszarze co zaowocowało napisaniem i obroną pracy podyplomowej "Zarządzanie projektami w świetle dokonań ekonomii behawioralnej".

Od ponad 11 lat pracuję w banku. Przeszedłem tam drogę od pracy w telefonicznej obsłudze klienta przez zarządzanie projektami w tradycyjnych metodykach po pracę w roli product ownera w środowisku agile. Bogate doświadczenie i możliwość obserwowania jak klienci i decydenci podejmują decyzje poszerzyło moje spojrzenie na ludzkie zachowania.

Próbuję łączyć wiedzę biznesową i umiejętności zarządzania zmianami z naukami behawioralnymi. Zrozumienie procesów podejmowania decyzji pozwala mi lepiej funkcjonować w życiu prywatnym i zawodowym. Na blogu będę chciał pokazać jak każdy z nas może wykorzystać tą wiedzę do poprawy swojego codziennego życia.